API Nedir? Ne İşe Yarar?
API kavramının ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve yazılım dünyasındaki kritik rolünü detaylı öğrenin.
API Nedir?
API (Application Programming Interface), bir yazılımın başka bir yazılım ile iletişim kurmasını sağlayan arayüzdür. Veri alışverişini standartlaştırarak uygulamaların birbiriyle kontrollü biçimde konuşmasını mümkün kılar.
API Nasıl Çalışır?
API’ler istemci (client) ve sunucu (server) arasında veri alışverişi için HTTP üzerinden istek (request) gönderir ve yanıt (response) alır. Bu yapı genellikle JSON formatında veri ile çalışır.
- İstemci: API’ye GET/POST/PUT/DELETE istekleri gönderir
- Sunucu: İstekleri işler ve yanıtı JSON olarak geri döner
- Endpoint: API’ye ait belirli adreslerdir (örneğin: /api/products)
API Türleri Nelerdir?
API’ler kullanım alanına göre farklı türlere ayrılır. En yaygın kullanılan modeller aşağıdadır:
- REST API: HTTP protokolü üzerinden hafif ve esnek iletişim sağlar
- SOAP API: XML tabanlı, daha katı yapıya sahip protokol
- GraphQL: İstemcinin ihtiyaç duyduğu veriyi net şekilde seçmesini sağlar
- Açık API (Public): Herkesin erişimine açık arayüzler
- Özel API (Private): Belirli sistem ve kullanıcılar için erişime açık
API Kullanım Alanları
API’ler modern yazılım mimarisinin temel taşıdır. Birçok sektörde farklı amaçlarla kullanılır.
- Mobil uygulamaların sunucu ile veri alışverişi
- Ödeme sistemleri (örneğin: PayPal, Stripe API)
- Harita servisleri (Google Maps API)
- Hava durumu, döviz kuru gibi veri servisleri
- Sosyal medya platformlarıyla entegrasyon
- Kurumsal sistemler arası veri senkronizasyonu
API Güvenliği ve Yönetimi
API kullanımı kadar güvenliği de kritik öneme sahiptir. Yetkisiz erişim, veri sızıntısı ve servis dışı kalma gibi riskleri önlemek için çeşitli yöntemler uygulanır.
- API anahtarı (API key) ile erişim kontrolü
- OAuth 2.0 ile kullanıcı doğrulama
- Rate limiting ile aşırı yüklenmenin önlenmesi
- HTTPS zorunluluğu ile veri şifreleme
- Swagger gibi araçlarla dokümantasyon yönetimi
API Hakkında Sık Sorulan Sorular
API neden kullanılır?
Farklı sistemler arası veri paylaşımını kolaylaştırmak, entegrasyonları hızlandırmak ve merkezi yapı kurmak için kullanılır.
REST ile SOAP arasındaki fark nedir?
REST daha hafif ve JSON tabanlıdır; SOAP XML formatında ve daha katı kurallara sahiptir.
API’yi frontend’de nasıl kullanırım?
JavaScript ile fetch, axios gibi kütüphaneler kullanarak HTTP istekleri gönderilir ve yanıtlar işlenir.
API kullanımı ücretli midir?
Bazı API’ler ücretsizdir (örneğin: açık hava durumu servisleri), bazıları kota bazlı ücretlendirme ile çalışır.
API güvenliği neden önemlidir?
Yetkisiz veri erişimi, spam saldırılar ve performans sorunlarını engellemek için güvenlik önlemleri zorunludur.